วิธีการเก็บรักษาน้ำนมแม่จริงๆ แล้วไม่ใช่เรื่องยากเลยค่ะ ขอแนะนำสำหรับคุณแม่ที่ต้องกลับไปทำงาน ให้เริ่มเก็บน้ำนมตั้งแต่สัปดาห์แรกหลังคลอดเลยนะคะ
ส่วนคุณแม่ที่ต้องกลับไปทำงานประจำ ก็ควรเตรียมตัวทำสต๊อกน้ำนมเก็บเอาไว้ให้ลูกตั้งแต่เนิ่นๆ แต่ถ้าใครไม่ต้องทำงานประจำ ก็ให้ลูกดูดจากเต้าหรือปั๊มใส่ขวดได้ทุกมื้อ ไม่ต้องสต๊อกไว้มาก สต๊อกแค่เผื่อเวลาแอบหนีลูกไปชอปปิ้งหรือไปต่างจังหวัดไม่กี่วันก็ได้ค่ะ
วิธีเก็บสต็อกนมแม่
• น้ำนมแม่ที่ปั๊มออกมาใหม่ๆ สามารถวางไว้นอกตู้เย็นได้หลายชม. ควรใส่ขวดปิดฝา เพราะแบคทีเรียจะเติบโตช้าในนมแม่
• น้ำนมแม่ที่ใส่ไว้ในช่องธรรมดา สามารถเก็บได้ในช่องธรรมดาเป็นเวลา 2 วัน
• หากต้องการเก็บเกิน 2 วัน ทำให้เย็นแล้วย้ายเข้าช่องฟรีซให้เร็วที่สุด
• หากปั๊มนมที่ทำงาน แนะนำให้แช่ที่ใต้ช่องแข็งในช่องธรรมดา แล้วเอากลับไปฟรีซทีเดียวที่บ้านค่ะ
• หากไม่สะดวกแช่ตู้เย็นระหว่างวัน ให้เตรียมกระติกน้ำแข็งเก็บความเย็นและน้ำแข็งก้อน วิธีนี้สามารถรักษาความเย็นไว้ แล้วค่อยนำกลับมาแช่ต่อที่บ้านค่ะ
อายุน้ำนมแม่เมื่อเก็บในตู้เย็น
• แช่น้ำนมแม่ในตู้เย็นช่องธรรมดาที่ไม่มีของอื่นปน จะเก็บได้ราว 5 วัน
• แช่น้ำนมแม่ในตู้เย็นช่องธรรมดา แต่มีของอื่นปนด้วย จะเก็บได้ 2-3 วัน
• แช่น้ำนมแม่ในช่องแช่แข็ง โดยไม่ปนกับอาหารอื่น จะเก็บได้ 3 เดือน
• แช่น้ำนมแม่ในช่องแช่แข็ง โดยปนกับอาหารอื่น จะเก็บได้ประมาณ 1-2 เดือน
สิ่งที่ต้องระวัง ขณะเก็บน้ำนมแม่
ตู้เย็นที่เปิดปิดบ่อย หรือมีของอื่นแช่มาก และบริเวณประตูตู้เย็น อุณหภูมิจะไม่คงที่ น้ำนมที่ละลายหลังแช่แข็งแล้ว ไม่ควรนำไปแช่แข็งอีก เพราะอาจมีการเปลี่ยนแปลงในส่วนประกอบต่างๆ ทำให้คุณภาพเสียไป
อย่าต้มหรือทำให้ร้อนด้วยเตาไมโครเวฟเด็ดขาด เพราะสารอาหารบางส่วนจะถูกทำลาย อย่าเสียดาย ไม่ควรเก็บน้ำนมไว้ให้ลูกกินในครั้งต่อไป เพราะอาจมีเชื้อจุลินทรีย์ที่ทำให้ลูกน้อยป่วยได้ค่ะ
วิธีนำนมที่แช่แข็งมาละลาย
นมที่ถูกแช่แข็งโดยนำมาละลายจะต้องใส่ไว้ในช่องแช่เย็น ช่องธรรมดาค่ะ วางทิ้งไว้ประมาณ 12 ชม. โดยนมแม่ที่ละลายแล้วจะสามารถเก็บได้ไม่เกิน 48 ชั่วโมง และเมื่อละลายแล้วห้ามนำกลับไปแช่แข็งอีก
แต่ถ้าต้องการให้น้ำนมละลายเร็วๆ ให้ใช้วิธี โดยนำถุงนมแม่ แช่ภาชนะโดยแช่ในน้ำเย็น จากนั้นนำไปแช่ในน้ำอุ่น หรือวิธีสุดท้ายคือปล่อยให้น้ำก๊อกไหลผ่านค่ะ วิธีนี้ช่วยให้นมละลายเร็วขึ้นค่ะ
Reference
- “How to Store Breast Milk Safely” by the Centers for Disease Control and Prevention (CDC): https://www.cdc.gov/breastfeeding/recommendations/handling_breastmilk.htm
- “Storing and Thawing Breast Milk” by Medela: https://www.medela.us/breastfeeding/articles/storing-and-thawing-breast-milk
- “Breast Milk Storage Guidelines: How to Store, Thaw, and Use It” by Verywell Family: https://www.verywellfamily.com/how-to-store-thaw-and-use-breast-milk-431840