การบริหารจัดการน้ำหนักหลังคลอดเป็นสิ่งสำคัญในการดูแลสุขภาพของคุณแม่และลูกน้อยโดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วง 6 เดือนแรกหลังคลอด เนื่องจากหลังคลอดร่างกายของคุณแม่ยังไม่สามารถกลับมาสู่สภาวะเดิมได้ทันที ดังนั้นจึงจำเป็นต้องมีการบริหารจัดการน้ำหนักให้เหมาะสม โดยสามารถทำได้โดยการทำตามขั้นตอนต่อไปนี้
- รับประทานอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูง
คุณแม่ควรรับประทานอาหารที่มีโปรตีนสูง เช่น ไข่แดง ปลาทู ไก่ และเนื้อสัตว์อื่น ๆ รวมทั้งอาหารที่มีใยอาหาร เช่น ผักใบเขียว ผักต่างๆ และผลไม้ เพื่อช่วยเพิ่มความอิ่มของท้อง และช่วยเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน - รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อการผลิตน้ำนม
คุณแม่ควรรับประทานอาหารที่มีโปรตีนสูง เช่น ไข่แดง ปลาทู ไก่ และเนื้อสัตว์อื่น ๆ รวมทั้งอาหารที่มีใยอาหาร เช่น ผักใบเขียว ผักต่างๆ และผลไม้ เพื่อช่วยเพิ่มความอิ่มของท้อง และช่วยเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน - ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
คุณแม่ควรปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในการรับประทานอาหารและการออกกำลังกาย โดยเพิ่มปริมาณการรับประทานอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูงและลดปริมาณอาหารที่มีไขมันและน้ำตาลสูง รวมทั้งเพิ่มปริมาณการออกกำลังกายอย่างน้อย 30 นาทีต่อวัน เช่น เดินเร็ว วิ่งเล่น นั่งปั่นจักรยาน และกายภาพบำบัดอื่นๆ เพื่อช่วยเสริมสร้างกล้ามเนื้อและเผาผลาญพลังงานในร่างกาย - รับประทานอาหารเพิ่มพลังงาน
ในช่วงหลังคลอด คุณแม่จะต้องใช้พลังงานเพิ่มขึ้นเนื่องจากการผลิตน้ำนม ดังนั้นคุณแม่ควรรับประทานอาหารที่มีปริมาณแคลอรี่เพิ่มเติม เช่น ข้าวกล้อง ขนมปังโฟกัส และไขมันไม่อิ่มตัว เช่น อาหารที่มีไขมันไม่เต็มท้อง เช่น น้ำมันมะกอก และน้ำมันมะพร้าว - ดื่มน้ำเพียงพอ
คุณแม่ควรดื่มน้ำเพียงพอเพื่อช่วยเลี้ยงลูกน้อยและบำรุงร่างกายของคุณแม่ โดยแนะนำให้ดื่มน้ำอย่างน้อย 8-10 แก้วต่อวัน แต่ถ้าคุณแม่กำลังให้นมแม่ลูกน้อย คุณแม่ควรดื่มน้ำเพิ่มเติมเพื่อช่วยเพิ่มปริมาณน้ำนม แนะนำให้ดื่มน้ำเกลือซึ่งจะช่วยให้ร่างกายคุณแม่ปรับสมดุลของน้ำและเกลือในร่างกายได้ดียิ่งขึ้น
- รับประทานวิตามินและแร่ธาตุ
คุณแม่ควรรับประทานอาหารที่มีวิตามินและแร่ธาตุสำคัญ เช่น เหล็ก แคลเซียม และกรดโฟลิก เพื่อช่วยเสริมสร้างกระดูกและฟันของคุณแม่และลูกน้อย แนะนำให้คุณแม่รับประทานผักเขียวเข้ม เช่น ผักบุ้ง ผักกาดขาว และผักคะน้า และอาหารที่มีเหล็กเยอะ เช่น ปลาแซลมอน ผักชีวมูล และเนื้อสัตว์ที่มีไขมันต่ำ เช่น ไก่ ปลา และเนื้อวัว - หลีกเลี่ยงอาหารที่ไม่ดีต่อสุขภาพ
คุณแม่ควรหลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันและน้ำตาลสูง เช่น ขนมหวาน ไอศกรีม ช็อกโกแลต และอาหารจานเดียวที่มีไขมันสูง เช่น อาหารจานเดียวที่มีไข่ บะหมี่ หมูสับ และสุกี้ - นอนหลับเพียงพอ
การนอนหลับเพียงพอจะช่วยลดความเครียดและเพิ่มพลังงานในร่างกายของคุณแม่ แนะนำให้คุณแม่นอนหลับอย่างน้อย 7-8 ชั่วโมงต่อวัน - ปรึกษาแพทย์
หากคุณแม่มีปัญหาเกี่ยวกับโภชนาการ หลีกเลี่ยงอาหารหรือการควบคุมน้ำหนักหลังคลอด แนะนำให้คุณแม่ปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญด้านโภชนาการ เพื่อให้ได้คำแนะนำและการดูแลสุขภาพที่เหมาะสมกับคุณแม่และลูกน้อย
ทั้งนี้ การบริหารจัดการน้ำหนักหลังคลอดไม่ใช่เรื่องง่าย แต่เป็นเรื่องสำคัญที่จะช่วยให้คุณแม่และลูกน้อยมีสุขภาพดีและมีคุณภาพชีวิตที่ดีในอนาคต ดังนั้น คุณแม่ควรใช้เวลาศึกษาและฝึกฝนเพื่อเรียนรู้วิธีการบริหารจัดการน้ำหนักให้เหมาะสมและปลอดภัยสำหรับตัวเองและลูกน้อยของคุณแม่
Reference
- “Maternal nutrition and breastfeeding outcomes” (2017) by S. Schramm and C. Ardilouze. URL: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5717717/
- “Breastfeeding and maternal diet: recommendations and controversies” (2014) by K. L. Erickson et al. URL: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4255259/
- “Breastfeeding and maternal diet: a systematic review” (2013) by K. L. Erickson et al. URL: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3705350/
“Maternal diet and breastfeeding: a systematic review” (2008) by L. Gardner and J. R. Hull. URL: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2649489/